مراقبت بعد از عمل تنگی کانال نخاع کمر
بدن ما برای اینکه کارکرد صحیحی داشته باشد پیچیدگی‌های خاص و ظریفی را در خود جای داده که یکی از آن‌ها ستون فقرات است. مهره‌های ستون فقرات برای اینکه حرکت ساده‌تری داشته باشند و به خاطر حرکت روی یکدیگر ساییده نشوند غضروف‌هایی دارند. در بین هر مهره از مهره‌های ستون فقرات این غضروف‌ها تعبیه شده‌اند که به آن‌ها دیسک می‌گویند.
از سوی دیگر در کنار مهره‌ها یک فضای باز باریک وجود دارد که رشته‌های عصبی یا اصطلاحاً نخاع از درون آن به سمت عضلات پایین بدن می‌روند تا دستورات مغز را به این قسمت از بدن منتقل کنند. به این فضای خالی که نخاع از درون آن عبور می‌کند کانال نخاعی می‌گویند.
گاهی پیش می‌آید که به دلایلی چون افزایش سن، کار کشیدن زیاد از کمر، بیماری‌های مفصلی یا موارد دیگر غضروف‌های بین مهره‌ها یا همان دیسک‌ها بیش از حد رشد کرده و در نتیجه با این رشته‌های عصبی برخورد می‌کنند که باعث بروز درد و ناراحتی می‌شود. این حالت را تنگی کانال نخاعی می‌گویند. این ناراحتی و درد معمولاً تا قسمت‌های پایینی بدن، تا کمر، باسن و پاها و گاهی اوقات در گردن احساس می‌شود.
البته باید گفت گاهی نیز تنگی کانال نخاعی به دلایل وراثتی اتفاق می‌افتد. علاوه بر اینکه مدل رشد غضروف‌ها می‌تواند ارثی باشد، در بعضی افراد کانال نخاعی به طور ارثی باریک‌تر از دیگران است و برخی دیگر نیز به دلیل بیماری‌های مادرزادی مانند آکندروپلازی دارای کانال نخاعی تنگی هستند.
علائم تنگی مجرای نخاعی کمر
تنگی مجرای نخاعی کمر در ناحیه پشت تحتانی و در قسمت ستون فقرات اتفاق می افتد که می تواند علائم زیر را داشته باشد:
درد در قسمت پا و گرفتگی عضلات آن هنگام ایستادن طولانی و یا پیاده روی
احساس بیحسی در پا
احساس سوزش در پا
تحت تاثیر قرار گرفتن اعصاب قسمت مثانه و یا روده و بی اختیاری در دفع ادرار و مدفوع (در موارد حاد)
علائم تنگی مجرای نخاعی گردن
تنگی مجرای نخاع در گردن، در قسمت ستون فقرات گردن اتفاق می افتد و می تواند علائم زیر را به همراه داشته باشد:
سردرد
بی حسی و سستی ماهیچه ها
از دست رفتن اعصاب کنترل کننده تعادل
درد خفیف یا شدید
دوره نقاهت بعد از عمل تنگی کانال نخاعی
بهبودی پس از یک عمل جراحی معمولاً به تناسب اندام و سطح فعالیت قبل از جراحی بستگی دارد. برای تقویت سطح بهبودی بعد از جراحی ، ممکن است یک دوره فیزیوتراپی برای بهبود سطح فعالیت قبل از جراحی توصیه شود. به طور معمول ۴ تا ۶ هفته طول می کشد تا عملکرد طبیعی برقرار شود .
بعد از جراحی ، شما فوراً بهتر نخواهید شد و به مدت ۲ تا ۴ هفته از داروهای ضد درد استفاده خواهید کرد. پس از جراحی ، دستورالعمل هایی درباره نحوه نشستن ، برخاستن و ایستادن را از جراح خود دریافت خواهید کرد. مهلت دادن به بدن برای بهبودی مهم است ، بنابراین احتمالاً پزشک توصیه می کند فعالیت های خود را محدود کنید: به طور کلی ، کاری نکنید که ستون فقرات شما را بیش از حد تحریک کند. سایرمراقبت های بعد از عمل تنگی کانال نخاعی
شامل موارد زیر است:
بعد از جراحی هوشیار باشید. هرگونه مشکل – از جمله تب ، افزایش درد یا عفونت – را فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
برنامه درمانی پزشک خود را دنبال کنید
درست بنشینید و بایستید
بلند کردن را به درستی یاد بگیرید
به طور منظم ورزش کنید ( اما ابتدا با پزشک خود مشورت کنید)
از وسایل ورزشی مناسب استفاده کنید
رسیدن به وزن سالم و حفظ آن
غذاهای سالم بخورید (یک رژیم غذایی متعادل و کم چرب غنی از میوه و سبزیجات) و کلسیم کافی دریافت کنید
سیگار نکشید
از مصرف بیش از حد الکل اجتناب کنید
پیاده روی باعث تقویت عضلات کمر و پا می شود و به بهبود جراحی کمک می کند. با نظر پزشک می توانید پیاده روی کنید
شاید لازم باشد از کمربند طبی استفاده کنید. در این باره جراح حتما با شما صحبت خواهد کرد
مدیریت درد: مدیریت درد شامل استفاده از داروها و همچنین محدود کردن و اصلاح فعالیت ها برای جلوگیری از درد زیاد است. این دارو ها باید توسط جراح تجویز گردد و به هیچ عنوان بدون مشورت و سر خود دارو مصرف نکنید. زیرا مصرف برخی دارو ها می تواند روند بهبود را کند تر کند.
نتایج حاصل از جراحی برای اصلاح تنگی ستون فقرات معمولاً خوب است. به طور کلی ، ۸۰ تا ۹۰ درصد بیماران پس از جراحی ، از نتیجه جراحی راضی خواهند بود.
اقدامات و مراقبت های لازم بعد از عمل تنگی کانال نخاعی
در اکثر مواقع علائم تنگی کانال نخاعی را میتوان به کمک روش های غیرجراحی از بین برد و جراحی تنگی کانال نخاعی زمانی به افراد مبتلا توصیه می شود که از درمان های محافظه کارانه خسته شده اند و هنوز از دردهای ناتوان کننده رنج می برند. البته نوع جراحی تنگی کانال نخاعی بسته به علائم بیماری و سن بیمار متفاوت است و به روش های مختلفی از جمله لامینکتومی، لامینتومی، لامینوپلاستی، دیسککتومی و فیوژن ستون فقرات انجام می شود و هدف اصلی تمامی این روش های جراحی کم کردن فشار از روی نخاع، تسکین و بهبود درد بیمار می باشد. به طور معمول 4 تا 6 هفته بعد از عمل، فرد میتوانید به فعالیت‌های روتین زندگی خود برگردد. حتی در برخی افراد ممکن است تا یکسال طول بکشد تا بیمار به طور کامل به بهبودی برسد. و چون این عمل جزو عمل های سنگین و طولانی می باشد، به یکسری اقدامات و مراقبت ها نیاز دارد که شامل:
مراقبت از زخمها پس از جراحی تنگی کانال نخاعی
روزانه پانسمان های خود را تعویض کنید و برای جلوگیری از ابتلا به عفونت، دست های خود را قبل از تمیز کردن زخم کاملا بشوید. تا 5 روز اول پس از عمل از حمام کردن خودداری کنید و پس از باز کردن پانسمان ها و کشیدن بخیه ها میتوانید در حمام، روی زخم را به آرامی با آب و صابون بشویید و سپس با حوله محل زخم را کاملا خشک کنید.
بستن کمربند طبی پس از جراحی تنگی کانال نخاعی
اینکه شما پس از جراحی تنگی کانال نخاعی، باید کمربند طبی ببنید یا خیر بستگی به نظر جراح مغز و ستون فقرات دارد. اما اغلب جراحان پس از جراحی به منظور ثابت نگه داشتن کمر و پیشگیری از وارد شدن ضربه در این دوران، استفاده از کمربند را به مدت یک الی دو هفته تجویز می کنند.
فیزیوتراپی پس از جراحی تنگی کانال نخاعی
در طی این مدت، لازم است که جلسات فیزیوتراپی به صورت منظم انجام شود تا بیمار شروع به حرکت کردن بکند و آموزش ببیند که چگونه حرکت صحیح را انجام دهد. فیزیوتراپی به شما کمک می‌کند تا بهترین نتیجه را از عمل جراحی ستون فقرات خود بگیرید. هدف از فیزیوتراپی پس از جراحی تنگی کانال نخاعی شامل کاهش فشار به مفاصل ها و تقویت ماهیچه ها، افزایش دامنه حرکتی و تسکین کمردرد های پس از عمل جراحی است. علاوه بر انجام حرکات کششی و حرکات ورزشی، فیزیوتراپیست گرمادرمانی و آب درمانی را جهت بهبود گردش خون به ماهیچه ها پیشنهاد می دهد.
