تنگی کانال نخاعی و انواع آن: چرا کانال نخاعی تنگ‌ می شود؟

 

تنگی کانال نخاعی یکی از مشکلات شایع در سیستم عصبی انسان است که می‌تواند تأثیرات چشمگیری بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد. این عارضه به معنای کاهش فضای کانال نخاعی است که در آن عصبانیت نخاع و ریشه‌های عصبی قرار دارند، و می‌تواند منجر به فشار بر روی این ساختارهای حیاتی شود.

تنگی کانال نخاعی به دلایل مختلفی از جمله پیری، تغییرات degenerative، آسیب‌ها و بیماری‌های خاص ایجاد می‌شود. این مقاله در سایت دکتر حسن محمدی به بررسی علل و عوامل مؤثر در تنگی کانال نخاعی پرداخته و می‌کوشد تا درک بهتری از این عارضه را برای خوانندگان فراهم کند.

تعریف تنگی کانال نخاعی

تنگی کانال نخاعی به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن فضای داخلی کانال نخاعی که از طریق آن نخاع و ریشه‌های عصبی عبور می‌کنند، به طور غیرطبیعی تنگ می‌شود. این تنگی می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله تغییرات دژنراتیو در دیسک‌ها و مفاصل، رشد تومورها، یا التهاب‌های ناشی از بیماری‌های خودایمنی ایجاد شود. در این حالت، فشار بر روی نخاع و ریشه‌های عصبی افزایش یافته و می‌تواند منجر به بروز علائم مختلفی از جمله درد، بی‌حسی، ضعف عضلانی و اختلالات حرکتی شود.

تنگی کانال نخاعی ممکن است در نواحی مختلفی از ستون فقرات رخ دهد، از جمله ناحیه گردن (تنگی گردنی) و ناحیه کمر (تنگی کمری)، و شدت آن می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. این وضعیت معمولاً به تدریج توسعه می‌یابد و ممکن است در اثر عوامل ژنتیکی، سنی، یا آسیب‌های جسمی رخ دهد.

چرا کانال نخاعی تنگ می‌شود؟

تنگی کانال نخاعی به وضعیتی اشاره دارد که در آن فضای داخلی کانال نخاعی به دلایل مختلف کاهش می‌یابد. یکی از علل اصلی این تنگی، تغییرات دژنراتیو ناشی از پیری است که می‌تواند شامل تحلیل رفتن دیسک‌های بین‌مهره‌ای و رشد استخوانی در نواحی مفاصل باشد. این تغییرات می‌توانند منجر به ایجاد زوائد استخوانی یا آرتروز در ناحیه ستون فقرات شوند که فضای کانال را تنگ می‌کند.

علاوه بر این، تومورها یا کیست‌ها نیز می‌توانند به عنوان عوامل خارجی در کانال نخاعی قرار گرفته و فشاری بر روی نخاع و ریشه‌های عصبی وارد کنند. التهاب ناشی از بیماری‌های خودایمنی یا عفونت‌ها نیز می‌تواند به تنگی کانال نخاعی منجر شود. در برخی موارد، عوامل ژنتیکی و ساختار آناتومیک بدن فرد نیز ممکن است در بروز این وضعیت نقش داشته باشند.

همچنین، آسیب‌های حاد ناشی از تصادف یا ضربه می‌توانند به تغییرات ساختاری در ستون فقرات منجر شده و فضای کانال نخاعی را کاهش دهند. به طور کلی، هر یک از این عوامل می‌توانند به شکل مستقیم یا غیرمستقیم بر تنگی کانال نخاعی تأثیر بگذارند و علائم بالینی متنوعی را ایجاد کنند.

 

انواع تنگی کانال نخاعی و دلیل بروز آن

 

تنگی کانال نخاعی به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن فضای داخلی کانال نخاعی به دلایل مختلف کاهش یافته. این شرایط می‌تواند منجر به فشار بر روی نخاع و ریشه‌های عصبی شود.

این حالت می‌تواند علائم متنوعی را به همراه داشته باشد و بسته به علت و مکان تنگی، انواع مختلفی را شامل می‌شود.

تنگی کانال نخاعی گردنی:

این نوع تنگی در ناحیه گردن رخ می‌دهد و معمولاً به دلیل تغییرات دژنراتیو، مانند آرتروز یا تحلیل رفتن دیسک‌ها، ایجاد می‌شود.

 

تنگی کانال نخاعی کمری:

شایع‌ترین نوع تنگی که در ناحیه کمر اتفاق می‌افتد. این نوع معمولاً به دلیل زوائد استخوانی، تحلیل دیسک‌ها یا تغییرات مفصلی ناشی از سن ایجاد می‌شود.

 

تنگی کانال نخاعی مادرزادی:

برخی افراد به طور طبیعی با یک کانال نخاعی باریک‌تر متولد می‌شوند. این نوع تنگی ممکن است در طول زندگی علائم خاصی را بروز ندهد، اما در برخی موارد می‌تواند منجر به مشکلات جدی شود.

 

تنگی کانال نخاعی اکتسابی:

این نوع تنگی به دلیل عوامل محیطی، آسیب‌ها یا بیماری‌ها ایجاد می‌شود. عواملی مانند تصادف‌های شدید، شکستگی‌های مهره یا عفونت‌ها می‌توانند به این نوع تنگی منجر شوند.

 

تنگی ناشی از تومورها:

وجود تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم در ناحیه ستون فقرات می‌تواند باعث فشار بر روی نخاع و تنگی کانال شود.

 

تنگی ناشی از التهاب:

بیماری‌های خودایمنی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان می‌توانند منجر به التهاب و کاهش فضای کانال نخاعی شوند.

 

تنگی ناشی از کیست‌ها:

کیست‌های آراکنوئید یا دیگر کیست‌ها نیز می‌توانند به تنگ شدن کانال نخاعی کمک کنند.

 

درمان‌های تنگی کانال نخاعی: جراحی و غیر جراحی

 

تنگی کانال نخاعی می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و برای مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران، روش‌های درمانی متنوعی وجود دارد که به دو دسته کلی جراحی و غیر جراحی تقسیم می‌شوند.

 

درمان‌های غیر جراحی:

 

داروهای مسکن:

استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) و داروهای مسکن برای کاهش درد و التهاب.

 

فیزیوتراپی:

برنامه‌های فیزیوتراپی شامل تمرینات تقویتی و کششی برای بهبود دامنه حرکتی و کاهش فشار بر روی اعصاب.

 

 

تزریق استروئید:

تزریق کورتیکواستروئیدها به ناحیه آسیب‌دیده برای کاهش التهاب و تسکین درد.

 

مدیریت وزن:

کاهش وزن اضافی برای کاهش فشار بر روی ستون فقرات و کانال نخاعی.

 

 

استفاده از کمربندهای حمایتی:

استفاده از کمربندهای مخصوص برای حمایت از ناحیه کمر و کاهش فشار بر روی اعصاب.

 

تغییر سبک زندگی:

تغییر در فعالیت‌های روزمره، مانند اجتناب از حرکات تکراری و سنگین، به منظور جلوگیری از تشدید علائم.

 

 

درمان‌های جراحی:

 

لامینکتومی:

برداشتن بخشی از لامینا (پوشش استخوانی روی مهره‌ها) برای ایجاد فضای بیشتر در کانال نخاعی.

 

دیسککتومی:

حذف دیسک‌های آسیب‌دیده یا بیرون زده که به عصب‌ها فشار وارد می‌کنند.

 

فیوژن ستون فقرات:

ترکیب دو یا چند مهره به یکدیگر برای تثبیت ناحیه آسیب‌دیده و کاهش حرکت غیرطبیعی.

 

استئوتومی:

تغییر شکل یا برش در استخوان‌ها برای اصلاح انحنا یا تنگی کانال.

 

 

ایمپلنت‌های بین مهره‌ای:

استفاده از ایمپلنت‌ها برای حفظ فاصله مناسب بین مهره‌ها و جلوگیری از تنگی مجدد کانال.

 

جراحی میکروسکوپی:

استفاده از تکنیک‌های جراحی میکروسکوپی برای کاهش تهاجم و بهبود زمان بهبودی.

 

هر یک از این روش‌های درمانی بسته به شدت تنگی، علائم و وضعیت کلی بیمار انتخاب می‌شود. هدف آن کاهش درد، بهبود عملکرد و افزایش کیفیت زندگی است.