ستون فقراتدانستنی‌ها

عوارض جراحی فتق دیسک کمر

عوارض جراحی فتق دیسک کمر

دیسک ها  بالشتک های گردی هستند که در حدفاصل استخوان های ستون فقرات (مهره ها) قرار می گیرند. آنها مانند کمک فنر عمل می کنند و به شما اجازه می دهند بدون سایش استخوان ها بر روی یکدیگر، خم شده و حرکت کنید. هنگامی که یکی از دیسک ها دچار پارگی شده (یا فتق) و از میان استخوان ها بیرون می زند، می تواند روی اعصاب مجاور فشار وارد کند. این مسئله می تواند منجر به درد، بی حسی و ضعف در کمر، پاها و بازوها شود. غالباً فتق دیسک با استراحت، مسکن ها و فیزیوتراپی بهبود می یابد. اما در صورتی که با گذشت چند ماه علائم بهتر نشوند، ممکن است عمل جراحی یکی از گزینه ها باشد. این روش می تواند درد را سریعتر از سایر درمان ها بهبود بخشد، اما ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد.

چرا دیسک کمر دچار فتق می‌شود؟

از جمله مواردی که می‌توان به عنوان دلیلی که باعث فتق دیسک کمر می‌شود ذکر کرد: چرخش‌های ناگهانی ستون فقرات و یا بلند کردن غیر صحیح اجسام سنگین و همچنین چاقی یا اضافه وزن و یا کهولت سن است.
بیرون زدگی دیسک ممکن است در ابتدا منجر به درد و ناراحتی نشود اما اگر به قسمت انتهای اعصاب که در پشت قرار گرفته است فشار وارد کند ممکن است دردهایی در پشت بدن یا پاها احساس شود و گاهی ممکن است بیرون زدگی دیسک گردن همراه با درد در شانه‌ها، گردن و بازو همراه باشد.

بروز فتق دیسک در ناحیه کمر شایع می‌باشد ولی امکان دارد فتق دیسک در قسمت ستون فقرات گردنی نیز ایجاد شود. در صورت تخریب دیسک ناشی از افزایش سن، امکان دارد به استفاده از عمل دیسک کمر نیاز باشد. بسته به محل بروز فتق دیسک، ممکن است به دیگر روش‌های جراحی نیاز باشد.

سه روش اصلی جراحی فتق دیسک عبارتند از:

میکرودیسککتومی: استفاده از این روش برای درمان فتق دیسک در ناحیه کمر متداول می‌باشد. درروش میکرودیسککتومی، به منظور ایجاد فضای بیشتر و کاهش فشار وارد بر ریشه عصبی و کمک به روند بهبود، بخش بیرون‌زده دیسک در زیر ریشه عصبی برداشته می‌شود.

دیسککتومی: به‌کارگیری دیسککتومی برای درمان فتق دیسک در قسمت گردن رایج می‌باشد. در این روش جهت برداشتن فشار از طناب نخاعی و ریش‌های عصبی جراح از قسمت عقب یا جلوی گردن، محتویات دیسک را خارج می‌کند.

فیوژن ستون فقرات: جایی که دو یا چند مهره با پیوند استخوان به یکدیگر متصل می‎شوند.

عوارض جراحی دیسک کمر

عفونت

عفونت کردن محل جراحی یکی از شایع‎ترین عوارض عمل است و معمولا با مصرف آنتی بیوتیک‎ها می‎توان عفونت را با موفقیت درمان کرد.

لخته های خون

بعد از جراحی رفع فشار کمر خطر ایجاد لخته خون به ویژه در ساق پا وجود دارد. به این شرایط ترومبوز سیاهرگ عمقی گفته می‎شود.ترومبوز سیاهرگ عمقی باعث درد و تورم در ساق پا می‎شود و در موارد نادر ممکن است باعث ایجاد یک مشکل جدی به نام آمبولی ریه شود. در این شرایط تکه ای از لخته خون جدا می‎شود و یکی از رگ‎های خونی ریه را مسدود می‎کند. فعالیت داشتن در دوران نقاهت بعد از عمل یا پوشیدن جوراب‎های فشرده می‎تواند احتمال ایجاد لخته خون را کاهش دهد و باعث بهبود جریان خون شود.

پارگی

در انواع جراحی ستون فقرات از جمله جراحی رفع فشار کمر احتمال پارگی دورال وجود دارد. دورال یک کیسه بافتی ضد آب است که طناب نخاعی و اعصاب نخاعی را می‎پوشاند.

اگر هنگام جراحی این پارگی شناسایی و ترمیم نشود می‎تواند بعد از عمل باعث نشت مایع مغزی نخاعی (CSF) شود.

جراح شما باید از احتمال خطر پارگی دورال آگاه باشد و در صورت وقوع، باید پارگی را بخیه بزند. در بیشتر موارد ترمیم با موفقیت انجام می‎شود و هیچ مشکلی به وجود نمی آید؛ اما ممکن است در موارد محدودی به جراحی اصلاحی نیاز باشد.

نشت مایع مغزی نخاعی

در حین جراحی رفع فشار کمر، ممکن است به طور تصادفی به عصب آسیب وارد شود که این آسیب می‎تواند باعث نشت مایع مغزی نخاعی شود.

اگر در حین عمل، جراح به این مشکل پی ببرد آن را ترمیم می‎کند؛ اما گاهی اوقات نشت‎های کوچک فقط بعد از عمل آشکار می‎شوند و باعث ایجاد مشکلاتی مانند سردرد و نشت زخم می‎شود و ممکن است به جراحی دیگر ی برای ترمیم آن نیاز باشد.

زخم‎های صورت

هنگام عمل رفع فشار کمر، شما از سمت صورت رو به پایین قرار می‎گیرید بنابراین حین عمل شما بر روی پیشانی و چانه خود قرار گرفته اید.متخصص بیهوشی مرتبا بررسی می‎کند تا مطمئن شود مشکلی پیش نیاید؛ اما بعد از عمل بسیاری از افراد دچار تورم صورت می‎شوند و در برخی موارد بر روی پیشانی یا چانه زخم قرمز ایجاد می‎شود که ممکن است چند روز طول بکشد تا برطرف شود.

آسیب عصبی و فلج

برخی از بیماران بعد از عمل دچار بی حسی یا ضعف جدیدی در یک یا هر دو پا می‎شوند.فلج یک عارضه غیر معمول اما جدی است که ممکن است بعد از جراحی رفع فشار کمر رخ دهد. آسیب‎های عصبی و فلج می‎توانند در اثر مشکلات مختلفی ایجاد شوند. از جمله:

خونریزی داخلی ستون فقرات (هماتوم نخاعی الکسترادورال)

نشت مایع نخاعی

آسیب تصادفی به رگ‎های خونی که طناب نخاعی را با خون تغذیه می‎کنند

آسیب تصادفی به اعصاب هنگام جابجایی در حین جراحی

اختلال در عملکرد جنسی

طناب نخاعی و اعصاب، سیگنال‌هایی را به تمام بدن ارسال می‌کنند. در صورت آسیب‌دیدگی اعصاب نزدیک لگن در اثر جراحی، ممکن است اختلال در عملکرد جنسی ایجاد شود.

سندرم ترانزیشنال

در ستون فقرات در حالت طبیعی، تمامی مهره‌ها به کمک یکدیگر وزن بدن را به طور یکنواخت توزیع می‌کنند. پس از عمل دیسک کمر، امکان دارد در زمان بهبودی ستون فقرات بر برخی از مهره‌ها فشار غیر یکنواخت وارد شود. این حالت می‌تواندن سبب افزایش سرعت روند ساییدگی در مهره‌های مجاور و بروز درد شود.

دکتر حسن محمدی