عمل میکروسکوپیک مغز یا میکروسرجری مغز چیست؟
میکروسرجری یا عمل میکروسکوپیک مغز یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های جراحی در حوزه مغز و اعصاب است. در این روش، جراح با استفاده از میکروسکوپ‌های بسیار قوی و ابزارهای فوق‌العاده ظریف، به‌صورت دقیق و کم‌تهاجمی بر روی ساختارهای حساس مغز مانند رگ‌ها، اعصاب و بافت‌های عمقی عمل می‌کند.
این تکنیک به‌عنوان یکی از انقلابی‌ترین تحولات جراحی مغز شناخته می‌شود، زیرا دقت دید جراح را چندین برابر کرده و امکان درمان ضایعاتی که در گذشته غیرقابل‌دسترس بودند را فراهم می‌سازد. تا پایان این مقاله از از دکتر حسن محمدی، بهترین متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات در تهران همراه ما باشید.
چرا عمل میکروسکوپیک مغز اهمیت دارد؟
در گذشته جراحی مغز نیازمند برش‌های بزرگ و دسترسی وسیع به جمجمه بود؛ این موضوع علاوه بر خطر بیشتر برای بیمار، دوره نقاهت طولانی و احتمال آسیب به ساختارهای سالم مغز را افزایش می‌داد.
اما با ورود میکروسکوپ‌های جراحی پیشرفته:
- ناحیه عمل با نور بسیار قوی روشن می‌شود
- ساختارها تا چندین برابر بزرگنمایی می‌شوند
- امکان مشاهده رگ‌های ظریف و اعصاب کوچک فراهم می‌گردد
- تیم جراحی تصویر را در مانیتورهای HD مشاهده می‌کند
- دقت جراحی چندین برابر افزایش می‌یابد
- جراحی‌ها با برش کوچک‌تر و تهاجم کمتر انجام می‌شود
در نتیجه، بیمار زودتر به زندگی عادی باز می‌گردد و احتمال عوارض نیز کاهش می‌یابد.
عمل میکروسکوپیک مغز چگونه انجام می‌شود؟
در این نوع جراحی، جراح از کریدورهای طبیعی مغز برای دسترسی به ضایعاتی مانند تومور، کیست یا آنوریسم استفاده می‌کند. این کریدورها شامل:
- کانال‌های طبیعی فضای مغزی
- بطن‌ها و مسیرهای CSF
- فواصل بین اعصاب مغزی
- فضاهای بین شریانی و وریدی
هدف اصلی این است که حداقل آسیب ممکن به بافت‌های سالم وارد شود.
ابزارهای مورد استفاده در میکروسرجری:
- میکروسکوپ جراحی با بزرگنمایی بسیار بالا
- ابزارهای ظریف میکروسکوپیک
- آندوسکوپ (در برخی روش‌ها برای دید بهتر)
- سیستم‌های نورپردازی پیشرفته
- ناوبری عصبی (Neuro Navigation)
در بسیاری از موارد، میکروسکوپ و آندوسکوپ به‌طور هم‌زمان استفاده می‌شوند تا دید جراح کامل‌تر شود.
چه زمانی از عمل میکروسکوپیک مغز استفاده می‌شود؟
میکروسرجری تقریباً در تمامی جراحی‌های مدرن مغز و اعصاب کاربرد دارد، از جمله:
- جراحی تومورهای مغزی
- جراحی آنوریسم مغزی و AVM
- کرانیوتومی با حداقل تهاجم
- جراحی صرع
- جراحی قاعده جمجمه
- تحریک عمقی مغز (DBS)
- جراحی ستون فقرات با میکروسکوپ
- جراحی تنگی و تومورهای کانال نخاعی
- جراحی اعصاب محیطی
بیماری‌هایی که با عمل میکروسکوپیک مغز قابل درمان هستند
برخی از مهم‌ترین اختلالاتی که دکتر حسن محمدی با روش میکروسکوپیک مغز درمان می‌کند عبارتند از:
- تومورهای مغزی (گلیوما، مننژیوم، شوانوما، آدنوم هیپوفیز و …)
- آنوریسم مغزی و ناهنجاری‌های عروقی (AVM)
- نوروم آکوستیک
- کیست‌های آراکنوئید
- هیدروسفالی و اختلالات CSF
- گلیوم ساقه مغز
- آسیب‌های شبکه بازویی
- آبسه مغزی
- آکرومگالی
- انواع آستروسیتوم‌ها
- پارگی یا انسداد رگ‌های مغزی
- جراحی اعصاب محیطی
- جراحی تروما و شکستگی‌های جمجمه
- جراحی ستون فقرات با تکنیک‌های ظریف و کم‌تهاجمی
مزایای عمل میکروسکوپیک مغز برای بیمار
✔ برش کوچک‌تر
✔ خونریزی کمتر
✔ کاهش احتمال آسیب به بافت‌های سالم
✔ کاهش عوارض جراحی
✔ بهبودی سریع‌تر
✔ نتیجه دقیق‌تر و موفقیت بالاتر
✔ دقت چندبرابری در دید و عملکرد جراح
کلام آخر
میکروسرجری مغز یک تکنیک فوق‌پیشرفته است که امکان درمان ضایعات حساس و عمیق مغزی را با کمترین میزان تهاجم فراهم کرده است. این روش به‌ویژه برای بیمارانی که نیاز به جراحی‌های ظریف در نواحی حساس مغز دارند، بهترین گزینه محسوب می‌شود.
دقت بالا، نتایج موفق و دوره نقاهت کوتاه، میکروسرجری را به انتخاب اول بسیاری از بیماران و جراحان تبدیل کرده است.
من دکتر حسن محمدی، متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات هستم. بیش از ۱۵ سال است که در حوزه‌ی درمان و جراحی بیماری‌های مغزی، نخاعی و ستون فقرات فعالیت می‌کنم و همواره تلاش کرده‌ام با بهره‌گیری از دانش روز، تجربه بالینی و تکنولوژی‌های نوین، بهترین مسیر درمانی را برای بیمارانم فراهم کنم.
در این سال‌ها افتخار داشته‌ام که در کنار تیم توانبخشی بیمارستان رفیده، به‌عنوان عضو اصلی تیم درمان بیماران دچار ضایعات مغزی و نخاعی فعالیت کنم. هر روز در کنار این بیماران، معنای واقعی صبر، امید و اراده را لمس کرده‌ام و همین تجربه‌ها، انگیزه‌ی من را برای ادامه‌ی مسیر دوچندان کرده است.
در حال حاضر ریاست بیمارستان توانبخشی رفیده را بر عهده دارم و در کنار کار درمانی، در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و دانشگاه آزاد اسلامی به آموزش دانشجویان می‌پردازم. باور دارم انتقال تجربه و تربیت نسل آینده پزشکان، بخشی جدایی‌ناپذیر از رسالت حرفه‌ای من است.
برای من، پزشکی فقط یک تخصص نیست؛ راهی است برای خدمت، بازگرداندن امید و کمک به بیماران تا بتوانند دوباره زندگی عادی و شایسته‌ای را تجربه کنند.
اگر در مسیر درمان دچار تردید هستید یا به دنبال مشاوره‌ای مطمئن برای بیماری‌های مغز، نخاع یا ستون فقرات می‌گردید، با اطمینان می‌گویم که در این مسیر همراهتان خواهم بود.
