عوارض تزریق سیمان در ستون فقرات

پوکی استخوان یکی از بیماریهای خاموش انسان است که معمولا علامتی برای فرد ایجاد نمیکند تا جایی که آنقدر پیشرفت کرده که با فشاری کوچک مثل یک زمین خوردن ساده یا بلند کردن جسمی سنگین، مهره کمر یا پشت دچار شکستگی ستون فقرات میشود و بیمار از علت زمینه‌ای مطلع میگردد. شایعترین درمان بکار رفته برای این شکستگی‌ها تزریق سیمان داخل مهره شکسته است.

اما شکستگی خودبخودی ستون فقرات ممکن است علل دیگری هم داشته باشد که مهمترین آن وجود تومور ستون فقرات داخل مهره است که با خوردگی داخل آن سبب کاهش استحکام مهره میگردد و شکستگی رخ میدهد و البته در این بیماران لازم است همزمان با تزریق سیمان، قسمتی از استخوان مهره شکسته هم نمونه‌برداری شده و تحت بررسی قرار گیرد.

ورتبروپلاستی چیست؟

ورتبروپلاستی پروسه درمانی خاصی است که در آن یک سیمان مخصوص به مهره های شکسته فرد تزریق می شود. هدف از این کار تسکین درد نخاعی افراد و بازگشت قابلیت جابجایی و حرکت فرد است.

البته باید بگوییم که تمامی افراد، کاندیدای خوبی برای این پروسه درمانی خاص نیستند. برخی از تحقیقات و پژوهش ها نشان داده اند که ورتبروپلاستی به نسبت دیگر روش های درمانی مزایای کمتری دارد. از جمله این روش ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:

استراحت در تخت خواب
مسکن های درد
آرام کننده های عضلانی
بند و کش های خاص کمر
فیزیوتراپی

بیماران باید در مورد پروسه درمانی ورتبروپلاستی و ریسک ها و مزایایی که دارد با پزشک معالج خود صحبت کنند. برخی از پزشکان ممکن است این پروسه درمانی را در برخی شرایط خاص پیشنهاد کنند. به عنوان مثال اگر:

روش های سنتی برای درمان مهره های شکسته در بدن و درد کمر تاثیری در بهبود وضعیت فرد نداشته باشند.
فرد با مشکل درد شدید و طولانی مدت مواجه بوده و توانایی حرکت را از دست داده است.
مهره های شکسته در نخاع منجر به بروز مشکلات جدی و خاصی شده اند که از جمله آن ها می توان به ترومبوز ورید عمیق، تسریع پروسه پوکی استخوان، مشکلات تنفسی، کاهش یافتن قد و مشکلات عاطفی یا اجتماعی.

ورتبروپلاستی یک روش سرپایی برای تثبیت شکستگی های فشاری در ستون فقرات است. سیمان استخوانی به استخوان های پشت (مهره ها) که اغلب به دلیل پوکی استخوان ترک خورده یا شکسته اند ، تزریق می شود. سیمان سخت می شود ، شکستگی ها را تثبیت می کند و از ستون فقرات حمایت می کند.
برای افرادی که دچار درد شدید و ناتوان کننده ناشی از شکستگی فشاری هستند ، vertebroplasty می تواند درد را تسکین دهد ، تحرک را افزایش دهد و استفاده از داروهای ضد درد را کاهش دهد.
کیفوپلاستی شبیه ورتبروپلاستی است ، اما از بالن های مخصوصی برای ایجاد فضاهایی درون مهره استفاده می کند و سپس فضا با سیمان استخوان پر می شوند. کیفوپلاستی می تواند ناهنجاری ستون فقرات را اصلاح کرده و ارتفاع از دست رفته را بازیابی کند. در ادامه درباره تزریق سیمان به مهره ها بیشتر توضیح خواهیم داد.

جراحی ورتبروپلاستی چگونه انجام می‌شود؟

به احتمال زیاد پزشک به شما داروی آرام بخش می‌‌دهد تا استرس و اضطراب شما از بین برود. به برخی از بیمارانی که دچار درد بسیار شدید هستند داروهای بیشتری داده می‌شود تا بتوانند به خواب بروند. سپس پزشک از داروی بیحسی موضعی در محل مورد نظر استفاده خواهد کرد، پس از آنکه این ناحیه بیحس شد یک سوزن کوچک را وارد استخوان آسیب دیده مهره خواهد کرد و به این منظور از تجهیزات مخصوص اشعه ایکس برای هدایت صحیح سوزن استفاده می‌نماید. زمانی که سوزن وارد موضع مورد نظر می‌‌شود پزشک به تزریق سیمان استخوان به درون استخوان می‌پردازد تا از آن محافظت شود. سیمان به سرعت سفت می‌شود و باعث پایدار شدن استخوان خواهد شد. پزشک می‌‌تواند در همان لحظه به تزریق سیمان به درون چندین استخوان آسیب دیده بپردازد. به طور کلی درمان هر یک از استخوان‌ها حدود یک ساعت طول خواهد کشید و معمولا بیمار می‌تواند چند ساعت پس از اتمام جراحی از بیمارستان مرخص شود و به منزل برود.

جراحی کیفوپلاستی چگونه انجام می‌شود؟

این نوع جراحی نیز شبیه جراحی ورتبروپلاستی است و تنها تفاوتی که بین آنها وجود دارد این است که پزشک یک بالن را وارد مهره می‌نماید و به آرامی آن را پر از باد می‌‌کند تا فضای مورد نظر را در استخوان به وجود بیاورد سپس باد درون بالن تخلیه می‌‌شود و فضای ایجاد شده توسط سیمان استخوان پر خواهد شد. همانند ورتبروپلاستی از این روش جراحی برای تسکین درد شکستگی فشاری ستون فقرات که به پوکی استخوان ارتباط دارد استفاده می‌‌شود. این روش جراحی می‌‌تواند در اکثر بیماران باعث بهبود شکل و ظاهر استخوان شود اما باعث تغییرات قابل توجه در قد این بیماران نخواهد شد.

فواید کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی

فواید تزریق سیمان به ستون فقرات شامل موارد زیر است:

تزریق سیمان به ستون فقرات می‌‌تواند توانایی عملکرد بیمار را افزایش دهد و بیمار قادر است کم کم فعالیت‌های خود را مانند قبل انجام دهد و نیازی به برنامه توان‌بخشی و فیزیوتراپی ندارد.
تزریق سیمان به ستون فقرات از لغزش بیشتر مهره جلوگیری می‌کند.
تزریق سیمان به ستون فقرات درمانی برای تسکین درد ناشی از شکستگی فشاری مهره‌ها می‌باشد.
بعد از تزریق سیمان به ستون فقرات بسیاری از بیماران توانایی حرکتی خود را به دست می‌آورند.
در تزریق سیمان به ستون فقرات نیازی به ایجاد برش‌های بزرگ بر روی سطح پوست نیست و فقط یک برش بسیار کوچک روی پوست بیمار ایجاد می‌‌شود که نیاز به بخیه زدن نیز ندارد.

ورتبروپلاستی به چه کسانی توصیه نمی شود؟

1- ابتلا به عفونتهای ستون فقرات از جمله استئومیلیت، دیسکیت و آبسه اپیدورال
2- بیماران با تب یا عفونت های سیستمیک قبل از عمل باید ارزیابی و درمان شوند.
3- ترومبوسیتوپنی شدید و کواگولوپاتی پیش از عمل باید اصلاح شود.
4- این پروسه نمی تواند از وقوع شکستگی در بیمارانی که مبتلا به استئوپروز هستند جلوگیری کند. این پروسه برای ترمیم شکستگی compression بکار می رود نه درمان آن
5- ورتبروپلاستی قادر به اصلاح خمیدگی مهره ها که در اثر استئوپروز بوجود آمده نمی باشد اما می تواند از بدتر شدن آن جلوگیری کند.
6- برای بیمارانی که آمفیزم مزمن یا دیگر بیماریهای ریوی دارد بسیار سخت است که 3-2 ساعت به صورت prone دراز بکشد.
7- بیمارانی که شکستگی انها التیام یافته است نمی توانند ورتبروپلاستی انجام دهند.

عوارض ورتبروپلاستی ( تزریق سیمان در مهره کمر )

عمل ورتبروپلاستی مانند هر جراحی دیگر می تواند با عوارض احتمالی همراه باشد که مهمترین آنها عبارتند از:

مشکلات ناشی از بیهوشی
DVT
عفونت
نشت سیمان استخوانی به بافت های اطراف
ادامه درد
نقص عصبی

کیفوپلاستی برای چه افرادی توصیه نمی شود؟

1) نداشتن درد

2) وجود عفونت پوستی لوکال

3) ابتلا به عفونت های ستون فقرات از جمله استئومیلیت، دیسکیت و آبسه اپیدورال

4) بیماران با تب یا عفونت های سیستمیک قبل از عمل باید ارزیابی و درمان شوند.

5) ترومبوسیتوپنی و کوآگولوپاتی پیش از عمل باید اصلاح شود.

عوارض کیفوپلاستی ( تزریق سیمان در مهره کمر )

عمل کیفوپلاستی مانند هر جراحی دیگری می تواند با عوارض احتمالی همراه باشد که مهمترین آنها عبارتند از:

نشت سیمان استخوانی به بافت های اطراف
ادامه درد یا افزایش LBP
مشکلات ناشی از بیهوشی
عفونت
DVT
آمبولی سیمان
نیاز به جراحی باز
نقص عصبی

سیمان مورد استفاده در کیفوپلاستی، فاکتور کلیدی برای stable نگه داشتن جسم مهره است.

عوارض تزریق سیمان در ستون فقرات

این عمل به ظاهر ساده ممکن است در مواردی سبب بروز مشکلات و عوارض جدی گردد که در زیر به چند مورد اشاره میشود:

تشدید درد: یکی از اهداف تزریق سیمان کاهش درد بیمار است اما در برهی موارد این اتفاق نمی‌افتد و حتی ممکن است درد بیمار تشدید شود بخصوص اگر محل تزریق درست انتخاب نشده باشد.

ایجاد شکستگی در مهره مجاور: با تزریق سیمان و مستحکم شدن یک مهره در کنار مهره دچار پوکی شدید، فشار روی ستون فقرات به مهره‌های مجاور بیشتر شده و این مهره‌ها بیشتر در معرض خطر شکستن قرار میگیرند. به این دلیل پس از درمان شکستگی مهره ثانویه به پوکی استخوان لازم است درمان جدی برای رفع پوکی همه استخوانها معمولا با داروهای تزریقی آغاز گردد.

نشت سیمان: در زمانی که سیمان به شکل مایع تزریق میشود ممکن است از داخل فضای مهره به بیرون نشت کند و بعد سفت شود. اگر این محل نشتی خارج از کانال نخاعی باشد معمولا مشکلی ایجاد نمیشود اما اگر سیمان به داخل کانال نخاعی نشت کند ممکن است سبب ایجاد اثر فشاری روی عصبها و نخاع گردد؛ اتفاقی که گاهی با عوارض برگشت‌ناپذیر همراه است. مثلا ممکن است با از کار افتادن عصبی خاص بیمار توانایی حرکت قسمتی از پا را از دست بدهد و با توجه به استحکام بسیار زیاد سیمان بعد از سفت شدن، خارج کردن آن و برداشتن فشار از روی عصب کاری بسیار دشوار خواهد بود. البته این عارضه بسیار نادر اتفاق می‌افتد و گاهی با انجام همل جراحی به موقع برای رفع فشار از روی عصب، علائم بیمار بهبود می‌یابد.