گردن درد عصبی چیست؟
گاهی اوقات علت گردن درد مشخص نیست و میتواند به دلایل مختلفی بروز کند. در صورتی که این درد ناشی از عوامل فیزیکی نباشد، ممکن است منشاء روانی مانند استرس و اضطراب داشته باشد. استرس میتواند به شیوههای گوناگون بر بدن تأثیر بگذارد و یکی از واکنشهای شایع آن، بروز درد در ناحیه گردن و کمر است. با تکرار و تداوم استرس، ممکن است این دردها به مشکلات اسکلتی-عضلانی جدیتری تبدیل شوند.
در شرایط استرسزا، بدن بهطور طبیعی هورمونهایی ترشح میکند که در کوتاهمدت برای مقابله با فشار مفیدند، اما در بلندمدت میتوانند باعث کاهش تحمل بدن و بروز درد، سفتی عضلات و اختلال در عملکرد طبیعی سیستمهای مختلف شوند.
خوشبختانه، روشهای مؤثری برای کاهش گردن درد ناشی از استرس وجود دارد؛ از جمله ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، تکنیکهای آرامسازی ذهن و بدن، ورزشهای سبک، تنفس عمیق و مشاوره روانشناسی. در ادامه این مقاله از دکتر حسن محمدی متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات به بررسی دقیقتر گردن درد عصبی و روشهای درمان آن خواهیم پرداخت.
گردن درد عصبی چیست؟
گردن درد عصبی اغلب ناشی از فشارهای روانی، اضطراب و تنشهای عصبی است. همانطور که از نامش پیداست، کنترل و کاهش استرس میتواند نقش مهمی در کاهش این نوع درد داشته باشد. هنگام تجربه استرس، عضلات گردن و شانهها دچار انقباض و سفتی میشوند، که این وضعیت میتواند شدت درد گردن را افزایش دهد. اگر در محیطی زندگی یا کار میکنید که مرتباً شما را در معرض تنش و اضطراب قرار میدهد، گردن درد عصبی ممکن است به یک عارضه مزمن در شما تبدیل شود.
استرس نهتنها باعث بروز درد میشود، بلکه میتواند آن را تشدید نیز کند. بنابراین، یادگیری راههای مدیریت و کنترل استرس از جمله مراقبه، تنفس عمیق، ورزش سبک یا گفتگو با مشاور میتواند به بهبود علائم کمک کند. این درد ممکن است بهصورت خفیف، مزمن یا به شکل احساس گزگز و سوزنسوزن شدن بروز کند، که معمولاً به دلیل تحریک اعصاب نخاعی است. نوع و محل درد بستگی به این دارد که کدام ریشه عصبی درگیر شده باشد؛ در برخی موارد حتی درد میتواند به شانهها، بازوها یا دستها نیز گسترش یابد.
علائم گردن درد عصبی
گردن درد عصبی ناشی از استرس و اضطراب میتواند تاثیرات مختلفی بر بدن داشته باشد و به طور معمول، درد از گردن به نواحی بالاتر کمر منتقل میشود. واکنش بدن به استرس، گرفتگی و انقباض عضلات است که این مسئله موجب بروز درد میشود.
علائم ممکن شامل موارد زیر است:
- درد مداوم یا شدید در گردن، شانهها یا قسمت بالای کمر.
- درد در ناحیه پشت سر.
- فشار زیاد بر روی مهره هفتم گردن (مهره برجسته در پشت گردن).
- احساس نیاز به وارد کردن فشار به مفصل گردن هنگام چرخاندن سر.
- شدت درد ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد.
- احساس درد و خستگی در ناحیه شانهها.
- سرگیجه.
این علائم معمولاً بعد از مواجهه با استرس و اضطراب بروز میکنند و در صورت عدم مدیریت، میتوانند به مشکلات مزمن تبدیل شوند.
علل گردن درد عصبی
دلایل اصلی گردن درد عصبی شامل موارد زیر است:
- فشارهای روانی و اجتماعی ناشی از چالشها و تنشهای روزمره زندگی
- ابتلا به افسردگی که میتواند منجر به تنش عضلانی و دردهای جسمی شود
- اضطراب و استرس که باعث سفتی عضلات و بروز درد در ناحیه گردن میشود
گردن درد عصبی چیست؟
درمان گردن درد عصبی
برای تسکین گردن درد عصبی، روشهای مختلفی وجود دارد که بسیاری از آنها را میتوانید بهراحتی در منزل انجام دهید. تکرار منظم این اقدامات نهتنها به کاهش درد کمک میکند، بلکه باعث تقویت عضلات گردن و بهبود حرکت این ناحیه نیز خواهد شد.
در گام نخست، کنترل استرس و اضطراب بسیار اهمیت دارد. اگر دچار افسردگی هستید، لازم است برای درمان آن اقدام کنید. یکی از مؤثرترین راههای تسکین گردن درد عصبی، انجام تمرینات ورزشی مناسب است. این تمرینها با افزایش جریان خون و بهکارگیری عضلات گردن، در کاهش درد نقش دارند. البته به دلیل حساس بودن ناحیه گردن، پیش از شروع تمرینات حتما با یک پزشک یا مربی متخصص مشورت کنید تا از درستی حرکات اطمینان حاصل نمایید.
فعالیتهای هوازی سبک و حرکات کششی منظم میتوانند به بهبود گردش خون و کاهش تنش عضلانی کمک کنند. در کنار ورزش، داشتن یک رژیم غذایی سالم نیز بسیار مهم است. بهعنوان مثال، کاهش مصرف نوشیدنیهای کافئیندار مانند قهوه، به بهبود کیفیت خواب کمک کرده و تأثیر مثبتی بر وضعیت روحی و جسمی شما خواهد داشت.
برای کاهش گردن درد عصبی و بهبود وضعیت کلی بدن، توجه به برخی نکات مهم الزامی است. یکی از این نکات، پرهیز از مصرف سیگار است؛ چراکه سیگار کشیدن جریان خون را کاهش میدهد و در نتیجه، خونرسانی به مهرههای گردن با اختلال مواجه میشود.
اگر دچار گردن درد عصبی هستید، بهتر است گردن خود را بهآرامی حرکت دهید. بیحرکت نگهداشتن گردن به مدت طولانی میتواند منجر به خشکی و کاهش دامنه حرکتی شود و در نتیجه پس از چند روز، حرکت دادن آن دشوار گردد.
برای کاهش استرس و تنشهای عصبی، روشهای مختلفی وجود دارد که میتوانید به تناسب شرایط خود از آنها بهرهمند شوید؛ مانند انجام تمرینات یوگا، تنفس عمیق، گوش دادن به موسیقی آرامشبخش (مخصوصاً صداهای طبیعی مثل صدای آب، جنگل یا دریا)، یا حتی پرداختن به فعالیتهای هنری.
ماساژ درمانی نیز از دیگر روشهای مؤثر در کاهش تنش عضلانی و رفع استرس است. در صورت امکان میتوانید به مراکز تخصصی مراجعه کرده یا از فردی که مهارت این کار را دارد کمک بگیرید.
همچنین، صحبت کردن با افراد مورد اعتماد درباره نگرانیها و عوامل استرسزا میتواند به تخلیه ذهنی و آرامش روان کمک کند.
شنا کردن نیز از جمله ورزشهایی است که با کاهش التهاب و افزایش گردش خون، در تسکین دردهای عضلانی و عصبی گردن بسیار مؤثر است.
در نهایت، پرهیز از فعالیتهایی که باعث افزایش فشار بر گردن میشوند—مانند بلند کردن اجسام سنگین، نشستنهای طولانی پشت میز یا کامپیوتر بدون استراحت—برای پیشگیری از تشدید درد ضروری است.
تمرینات برای گردن درد عصبی
در ادامه چند تمرین ساده برای کاهش تنش و تقویت عضلات گردن آورده شده است. این حرکات را با دقت و آرامش انجام دهید:
- خم کردن سر به جلو: سر خود را بهآرامی از حالت طبیعی به سمت جلو خم کنید، بهگونهای که چانهتان به سینه برسد. ۵ ثانیه در این وضعیت باقی بمانید، سپس به حالت اولیه بازگردید. این تمرین را ۵ بار تکرار کنید.
- خم کردن سر به طرفین: سر خود را به آرامی به سمت یکی از شانهها خم کنید، بدون اینکه شانه را بالا ببرید. پس از ۵ ثانیه، به وضعیت اول بازگردید. این حرکت را برای هر سمت ۵ بار تکرار کنید.
- چرخاندن سر به طرفین: سر را در وضعیت طبیعی نگه دارید، بهگونهای که نگاهتان رو به جلو باشد. سپس بهآرامی سر را به سمت راست بچرخانید و بعد به سمت چپ. در هر سمت ۵ ثانیه مکث کرده و این حرکت را ۵ بار تکرار کنید.
- حرکت رو به جلو چانه: در حالی که نگاهتان مستقیم است، چانه را به سمت جلو بکشید (مانند زمانی که میخواهید گردن خود را دراز کنید) و ۵ ثانیه در این حالت بمانید. سپس به وضعیت اولیه بازگردید. این تمرین را ۵ بار انجام دهید.
این تمرینها میتوانند به کاهش خشکی گردن، افزایش دامنه حرکتی و کاهش درد ناشی از تنش کمک کنند. در صورت داشتن درد مزمن یا آسیبدیدگی گردن، پیش از انجام حرکات با پزشک یا متخصص فیزیوتراپی مشورت کنید.
درمان خانگی گردن درد
در ادامه چند روش خانگی ساده برای تسکین درد و گرفتگی عضلات گردن آورده شده است:
- کمپرس سرد: برای کاهش التهاب و تسکین درد، یک کمپرس سرد را روزانه سه بار و هر بار به مدت حداقل ۱۰ دقیقه روی ناحیه درد قرار دهید.
- سرکه سیب: یک تکه پنبه را به سرکه سیب آغشته کرده و روی محل گرفتگی بگذارید. این کار را دستکم دو بار در روز تکرار کنید تا به کاهش درد و التهاب کمک کند.
- ماساژ با روغن اسطوخودوس: ابتدا یک دوش آب گرم بگیرید تا عضلات گردن شل شوند. سپس با روغن اسطوخودوس به آرامی ناحیه گردن و اطراف آن را ماساژ دهید. این روش به کاهش تنش عضلانی و ایجاد آرامش کمک میکند.
این روشها میتوانند در کنار سایر درمانها به بهبود سریعتر و تسکین درد گردن کمک کنند. در صورت ادامهدار بودن علائم، حتماً با پزشک مشورت نمایید.
درمان گردن درد
در شرایطی که وضعیت بیمار بحرانی باشد، ممکن است پزشک تشخیص دهد که انجام جراحی ضروری است.
با این حال، در موارد غیرحاد میتوان روند درمان را از طریق روشهای غیرجراحی آغاز کرد، از جمله:
- فیزیوتراپی و تمرینات اصلاحی
- مصرف داروهای ضد التهاب یا شلکننده عضلات با تجویز پزشک
- مراقبتهای کایروپراکتیک (تنظیم ستون فقرات)
- استفاده از طب سوزنی برای کاهش درد و تنش
- گیاهدرمانی با استفاده از روشهای طبیعی و سنتی
- ماساژ درمانی برای افزایش جریان خون و کاهش گرفتگی عضلات
- انجام یوگا یا پیلاتس برای افزایش انعطافپذیری و کاهش تنشهای عصبی
ترکیب این روشها با نظارت متخصص میتواند در کنترل درد و بهبود عملکرد گردن نقش مؤثری داشته باشد.
کلام آخر
من دکتر حسن محمدی، متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات هستم. بیش از ۱۵ سال است که در حوزهی درمان و جراحی بیماریهای مغزی، نخاعی و ستون فقرات فعالیت میکنم و همواره تلاش کردهام با بهرهگیری از دانش روز، تجربه بالینی و تکنولوژیهای نوین، بهترین مسیر درمانی را برای بیمارانم فراهم کنم.
در این سالها افتخار داشتهام که در کنار تیم توانبخشی بیمارستان رفیده، بهعنوان عضو اصلی تیم درمان بیماران دچار ضایعات مغزی و نخاعی فعالیت کنم. هر روز در کنار این بیماران، معنای واقعی صبر، امید و اراده را لمس کردهام و همین تجربهها، انگیزهی من را برای ادامهی مسیر دوچندان کرده است.
در حال حاضر ریاست بیمارستان توانبخشی رفیده را بر عهده دارم و در کنار کار درمانی، در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و دانشگاه آزاد اسلامی به آموزش دانشجویان میپردازم. باور دارم انتقال تجربه و تربیت نسل آینده پزشکان، بخشی جداییناپذیر از رسالت حرفهای من است.
برای من، پزشکی فقط یک تخصص نیست؛ راهی است برای خدمت، بازگرداندن امید و کمک به بیماران تا بتوانند دوباره زندگی عادی و شایستهای را تجربه کنند.
اگر در مسیر درمان دچار تردید هستید یا به دنبال مشاورهای مطمئن برای بیماریهای مغز، نخاع یا ستون فقرات میگردید، با اطمینان میگویم که در این مسیر همراهتان خواهم بود.