ورتبروپلاستی تزریق سیمان به مهره
ورتبروپلاستی یک روش سرپایی است که برای تثبیت شکستگی‌های فشاری ستون فقرات به کار می‌رود. در این روش، سیمان استخوانی به مهره‌هایی که اغلب به دلیل پوکی استخوان ترک خورده یا شکسته‌اند، تزریق می‌شود. سیمان پس از سخت شدن، شکستگی‌ها را تثبیت کرده و از ستون فقرات حمایت می‌کند.
این روش برای افرادی که درد شدید و ناتوان‌کننده ناشی از شکستگی فشاری دارند، می‌تواند درد را کاهش دهد، تحرک را بهبود بخشد و نیاز به مصرف داروهای ضد درد را کم کند.
کیفوپلاستی مشابه ورتبروپلاستی است، با این تفاوت که در آن از بالن‌های مخصوص برای ایجاد فضا درون مهره استفاده می‌شود و سپس این فضا با سیمان استخوان پر می‌شود. کیفوپلاستی علاوه بر تثبیت مهره، می‌تواند ناهنجاری ستون فقرات را اصلاح کرده و ارتفاع از دست‌رفته مهره را بازگرداند. در ادامه به جزئیات تزریق سیمان به مهره‌ها خواهیم پرداخت. تا پایان این مقاله از از دکتر حسن محمدی، بهترین متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات در تهران همراه ما باشید.
برخی از کاربردهای معمول ورتبروپلاستی چیست؟
ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی برای درمان شکستگی‌های دردناک مهره‌ها ناشی از فشردگی ستون فقرات استفاده می‌شوند که اغلب به دلیل پوکی استخوان رخ می‌دهند.
معمولاً این روش‌ها پس از ناکارآمدی درمان‌های کم‌تهاجمی مانند استراحت در بستر، استفاده از بریس یا داروهای ضد درد توصیه می‌شوند. همچنین می‌توان ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی را فوراً در بیمارانی که درد شدید و مشکل‌ساز دارند و نیاز به بستری در بیمارستان دارند، انجام داد.
این روش‌ها در موارد زیر نیز کاربرد دارند:
- افراد مسن یا ضعیف که احتمال اختلال در بهبود استخوان پس از شکستگی دارند.
- بیمارانی که به دلیل تومور بدخیم دچار فشرده‌سازی مهره شده‌اند.
- افرادی که به علت درمان طولانی‌مدت با استروئید یا اختلالات متابولیک دچار پوکی استخوان هستند.
ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی باید ظرف هشت هفته از وقوع شکستگی حاد انجام شود تا بیشترین احتمال موفقیت درمان حاصل شود.
چگونه باید برای این درمان آماده شوم؟
برای تأیید وجود شکستگی فشاری که ممکن است با ورتبروپلاستی یا کیفوپلاستی درمان شود، یک ارزیابی بالینی انجام می‌شود. این ارزیابی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تصویربرداری تشخیصی
- آزمایش خون
- معاینه بدنی
- اشعه ایکس ستون فقرات
- اسکن رادیوایزوتوپ استخوان
- تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)
- توموگرافی کامپیوتری (CT)
در طول درمان ممکن است داروی تقویت‌کننده استخوان برای شما تجویز شود. همچنین باید پزشک را از تمام داروها، از جمله مکمل‌های گیاهی، مطلع کنید و انواع آلرژی‌ها، به ویژه نسبت به بی‌حسی موضعی، بیهوشی عمومی یا مواد کنتراست را اعلام نمایید.
پزشک ممکن است توصیه کند پیش از عمل مصرف آسپرین، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) یا رقیق‌کننده‌های خون متوقف شود. همچنین باید در مورد بیماری‌های اخیر یا سایر شرایط پزشکی خود اطلاعات کامل ارائه دهید.
قبل از عمل، آزمایش خون برای بررسی وضعیت انعقاد خون انجام می‌شود. در روز جراحی، تا شش ساعت قبل می‌توانید داروهای معمول خود را با مقدار کمی آب مصرف کنید، اما باید از نوشیدن آب، شیر یا خامه خودداری نمایید. دستورالعمل‌های پزشک خود را دقیقاً رعایت کنید.
در بیشتر موارد، مصرف داروهای ضروری مانند داروهای فشار خون ادامه می‌یابد. به غیر از داروها، پزشک ممکن است توصیه کند چند ساعت قبل از عمل چیزی نخورید و ننوشید. همچنین برنامه‌ریزی کنید که پس از عمل شخصی شما را به خانه برساند.
روش کار چگونه است؟
هنگام شکستگی استخوان یا مهره، قطعات استخوانی تشکیل می‌شوند. درد زمانی ایجاد می‌شود که این قطعات به یکدیگر ساییده شوند، بلغزند یا وارد کانال نخاع شوند.
ورتبروپلاستی شامل تزریق مخلوط سیمان استخوانی به مهره برای تثبیت قطعات، تقویت مهره و کاهش درد است. در این روش، ابتدا پوست با بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود و سپس با استفاده از راهنمای تصویربرداری، سوزن توخالی یا تروکار از طریق پوست وارد بدنه مهره می‌شود تا مخلوط سیمان تزریق گردد.
در کیفوپلاستی نیز پس از بی‌حس کردن موضعی پوست، یک بالن از طریق تروکار وارد مهره شکسته می‌شود و باد می‌شود تا حفره‌ای برای تزریق سیمان ایجاد کند. پس از ایجاد حفره، بالون خارج شده و سیمان در فضای ایجاد شده تزریق می‌شود.
مزایای و خطرات این روش ها چیست؟
هر روشی با توجه به نوع عملکرد دارای مزیا و معایبی است. در زیر به بررسی مزایا و معایب روش ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی می پردازیم.
مزایا
ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی می‌توانند توانایی عملکردی بیمار را بهبود بخشند و امکان بازگشت به سطح فعالیت‌های پیشین را بدون نیاز به روش‌های درمانی یا توانبخشی طولانی فراهم کنند.
این روش‌ها معمولاً در کاهش درد ناشی از شکستگی فشرده‌سازی مهره‌ها بسیار مؤثر هستند و بسیاری از بیماران تقریباً بلافاصله یا ظرف چند روز احساس راحتی می‌کنند و بسیاری نیز بدون علائم می‌شوند.
پس از ورتبروپلاستی، حدود ۷۵ درصد بیماران توانایی تحرک از دست رفته را بازیابی کرده و فعالیت بیشتری خواهند داشت که این موضوع در مقابله با پوکی استخوان نیز مؤثر است. بیمارانی که پیش از عمل بی‌تحرک بوده‌اند می‌توانند پس از جراحی از رختخواب بلند شوند، موضوعی که به کاهش خطر ابتلا به ذات‌الریه کمک می‌کند. افزایش فعالیت همچنین باعث تقویت عضلات و بهبود تحرک می‌شود.
ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی به‌طور کلی روش‌هایی ایمن و مؤثر هستند. این روش‌ها نیاز به برش جراحی بزرگ ندارند و تنها یک شکاف کوچک روی پوست ایجاد می‌شود که نیازی به بخیه ندارد.
خطرات
هر روشی که شامل نفوذ به پوست باشد، خطر بروز عفونت را دارد، اما احتمال وقوع آن و نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیک کمتر از یک در ۱۰۰۰ است.
مقدار کمی از سیمان ارتوپدی ممکن است از بدنه مهره خارج شود، که معمولاً مشکل جدی ایجاد نمی‌کند، مگر اینکه به مکان‌های حساس مانند کانال نخاع یا رگ‌های خونی ریه‌ها نشت کند.
سایر عوارض احتمالی شامل عفونت، خونریزی، افزایش درد کمر و علائم عصبی مانند بی‌حسی یا گزگز است. فلج بسیار نادر است.
حدود ۱۰ درصد بیماران ممکن است پس از ورتبروپلاستی یا کیفوپلاستی دچار شکستگی فشاری اضافی شوند. در این موارد، بیماران معمولاً در چند روز اول پس از عمل درد را تجربه نمی‌کنند، اما پس از مدت کوتاهی درد مجدداً بازمی‌گردد.
احتمال بروز واکنش آلرژیک به داروها نیز کم است.
کلام آخر
من دکتر حسن محمدی، متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات هستم. بیش از ۱۵ سال است که در حوزه‌ی درمان و جراحی بیماری‌های مغزی، نخاعی و ستون فقرات فعالیت می‌کنم و همواره تلاش کرده‌ام با بهره‌گیری از دانش روز، تجربه بالینی و تکنولوژی‌های نوین، بهترین مسیر درمانی را برای بیمارانم فراهم کنم.
در این سال‌ها افتخار داشته‌ام که در کنار تیم توانبخشی بیمارستان رفیده، به‌عنوان عضو اصلی تیم درمان بیماران دچار ضایعات مغزی و نخاعی فعالیت کنم. هر روز در کنار این بیماران، معنای واقعی صبر، امید و اراده را لمس کرده‌ام و همین تجربه‌ها، انگیزه‌ی من را برای ادامه‌ی مسیر دوچندان کرده است.
در حال حاضر ریاست بیمارستان توانبخشی رفیده را بر عهده دارم و در کنار کار درمانی، در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و دانشگاه آزاد اسلامی به آموزش دانشجویان می‌پردازم. باور دارم انتقال تجربه و تربیت نسل آینده پزشکان، بخشی جدایی‌ناپذیر از رسالت حرفه‌ای من است.
برای من، پزشکی فقط یک تخصص نیست؛ راهی است برای خدمت، بازگرداندن امید و کمک به بیماران تا بتوانند دوباره زندگی عادی و شایسته‌ای را تجربه کنند.
اگر در مسیر درمان دچار تردید هستید یا به دنبال مشاوره‌ای مطمئن برای بیماری‌های مغز، نخاع یا ستون فقرات می‌گردید، با اطمینان می‌گویم که در این مسیر همراهتان خواهم بود.
