کانال نخاعی

علت ،علایم ، تشخیص و درمان تنگی کانال نخاعی کمر کدام اند؟

تنگی کانال نخاعی کمر زمانی بوجود می آید که کانال نخاع و فورامن عصبی (گذرگاه های عصبی) در کمر تنگ می شود و بر طناب نخاعی و ریشه عصب ها فشار وارد می کند و باعث بروز نارحتی و درد باسن، پا ،کمر و دیگر نواحی بدن می شود. اغلب افرادی که مبتلا به تنگی کانال نخاع کمر هستند، در نتیجه افزایش سن به آن دچار شده اند، اما تعدادی کمی از این بیماران به صورت مادرزادی این بیماری را دارند.در حدود ۷۵% از موارد تنگی کانال نخاعی در کمر (مهره‌های کمری) رخ می‌دهد. لازم به ذکر است که در اکثر موارد، تنگی کانال نخاعی کمر به ریشه اعصاب فشار می‌آورد که این امر به نوبه خود به درد پشت پا و یا حتی درد ساق پا می‌انجامد. میدانیم که نخاع در درون کانال استخوانی قرار دارد که از پشت سر هم قرار گرفتن مهره ها تشکیل شده است. اگر به دلایلی این کانال تنگ شود فضای مورد نیاز نخاع کم شده و به آن فشار وارد میشود. این فشار همچنین به اعصابی که از نخاع خارج شده و به اندام تحتانی میرود وارد گشته که موجب بروز علائم بیماری میشود. با جراحی تنگی کانال نخاعی کمر میتوان به بهبود آن کمک کرد.

عامل‌های خطر تنگی کانال نخاعی

خطر ابتلا به تنگی کانال نخاع در شرایط زیر افزایش می‌یابد:

سن بالای 50 سال
سابقه آسیب‌دیدگی ستون فقرات
ابتلا به آرتریت ستون فقرات که می‌تواند به مفصل‌ها آسیب بزند.
ابتلا به بیماری استخوانی که مهره‌ها را نرم می‌کند یا باعث تشکیل رسوب کلسیمی می‌شود. از جمله این بیماری‌های می‌توان به بیماری پاژه یا اسپوندیلیت آنکیلوزان اشاره کرد.
اسپوندیلولیز مادرزادی

تنگ بودن غیرعادی کانال نخاعی: این ناهنجاری ممکن است ارثی باشد یا در اثر اسکولیوز یا انحنای بیش از اندازه ستون فقرات ایجاد شود.
ابتلا به اختلالی ارثی (ژنتیک) که بازوها، پاها و مهره‌های ستون فقرات در اثر ابتلا به آن به اندازه کافی رشد نمی‌کند. این اختلال اصطلاحاً کوتولگی آکندروپلازی گفته می‌شود.
انجام دادن جراحی کمر که باعث تشکیل بافت هم‌بند جای زخم می‌شود و اسکار ایجاد شده عصب‌های نخاعی را تحت فشار قرار می‌دهد. تنگی کانال نخاعی پیش‌رونده ممکن است حتی بعد از جراحی کمر موفقیت‌آمیز نیز بروز یابد.

علائم تنگی کانال نخاعی

کمردرد
درد سوزشی در انتهای کمر و اندام‌ های تحتانی
درد و گرفتگی در پشت ساق پا
گزگز کردن اندام های فوقانی
ضعف و آتروفی عضلات ساق پا
اختلال در عملکرد حرکتی فرد (لنگیدن حین راه رفتن و عدم توانایی در حفظ تعادل در موارد شدید)
کاهش درد در زمان خم شدن به جلو مانند حالت نشستن
تشدید درد هنگام راه رفتن
احساس درد در ساق پا
بی حسی و ضعف پاها
بی‌حسی، ضعف و سوزن سوزن شدن دست ها
درد گردن یا شانه در صورت تنگی کانال نخاعی در ناحیه گردن
گزگز، بی حسی، خواب رفتگی انگشتان دست و پا

تشخیص تنگی کانال نخاعی

تشخیص این عارضه می‌تواند کار خیلی سختی باشد، زیرا علائم آن ممکن است که در اثر عوارض دیگری غیر از تنگی کانال نخاعی نیز به وجود آمده باشد. معمولاً افرادی که دچار تنگی کانال نخاعی شده باشند، سابقه مشکلات کمر نداشته و اخیراً دچار مصدومیتی از این ناحیه نشده‌اند. اولین علائم بروز تنگی کانال نخاعی را اغلب می‌توان در مشکلات و ناراحتی پاها مشاهده کرد.

در بعضی از موارد ممکن است برای تعیین علت تنگی کانال نخاعی از آزمایش‌های عکسبرداری مخصوصی از قبیل ام آر آی یا سی تی اسکن استفاده شود. این آزمایش‌ها و سایر روش‌های عکسبرداری می‌تواند تصاویری حاوی جزئیات کامل استخوان‌ها و بافت‌های نرم ستون فقرات تولید کند که به تشخیص این عارضه کمک زیادی می‌نماید.

درمان تنگی کانال نخاعی

روش‌های درمانی متعددی برای تسکین عارضه تنگی کانال نخاعی وجود دارد، اما در اغلب موارد درمان‌های ساده‌ای از قبیل مصرف داروهای مسکن و استراحت می‌تواند باعث تسکین سریع علائم این عارضه شود. هدف اصلی از درمان این عارضه آن است که درد و ناراحتی بیمار هر چه سریع‌تر بهبود پیدا کند و بتواند طبق یک برنامه زمانی مشخص، فعالیت‌های عادی خود را دوباره از سر بگیرد.

فیزیوتراپی برای درمان تنگی کانال نخاعی

شما با استفاده از روش‌های فیزیوتراپی می‌توانید یاد بگیرید که طرز صحیح نشستن، ایستادن و راه رفتن چگونه باید باشد تا از بدتر شدن علائم این عارضه جلوگیری شده و عامل زمینه‌ای که منجر به تنگی کانال نخاعی شده است، برطرف شود.

درمان تنگی کانال نخاعی با ماساژ

درمان تنگی کانال نخاعی با ورزش

درمان‌های دارویی برای تنگی کانال نخاعی

در بعضی از موارد، فشاری که بر اعصاب نخاعی وارد می‌شود ناشی از ورم و التهاب در این ناحیه است. در این صورت، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی از قبیل آسپرین یا ایبوپروفن می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین علائم این عارضه کمک نماید.

تزریق اپیدورال استروئیدها برای درمان تنگی کانال نخاعی

از این روش می‌توان برای تسکین درد ناشی از تنگی کانال نخاع و حساسیت ریشه‌های عصبی و نیز به منظور کاهش التهاب در ناحیه ستون فقرات استفاده کرد. تزریق اپیدورال همچنین می‌تواند به کاهش ورم ناشی از بیرون‌زدگی یا فتق دیسک‌های بین مهره‌ای نیز کمک کند. این روش درمانی شامل تزریق ترکیبی از داروی کورتیزون (یک استروئید ضد التهاب قوی) و یک داروی بی‌حسی موضعی است که از ناحیه پایین کمر در داخل فضای اپیدورال در ستون مهره‌ها تزریق می‌شود. تزریق اپیدورال همیشه در تسکین درد و التهاب ناشی از این عارضه موفق نیست. بنابراین از این روش تنها در مواقعی استفاده می‌شود که سایر روش‌های درمانی حفاظتی جواب نداده باشد.

اوزون درمانی برای درمان تنگی کانال نخاعی

اوزون درمانی به عنوان یک روش درمانی بسیار ایمن و فاقد هر گونه عوارض جانبی برای درمان تنگی کانال نخاعی شناخته می‌شود. عملکرد روش اوزون درمانی به این صورت است که مقادیر مختلفی از اکسیژن خالص به داخل ستون فقرات و دقیقاً در محلی که درد ناشی از تنگی کانال نخاعی وجود دارد، تزریق می‌شود. اکسیژن تزریق شده باعث کاهش فشار وارد بر اعصاب شما و تسکین درد و التهاب می‌شود.